In dit gesprek verken ik met Gerbera teler Joyce Lansbergen, hoe ze als 3de generatie, aan het roer van haar familiebedrijf, LG Flowers naar een toekomstbestendige verdienmodel gidst. Ze neemt ons mee hoe je in nauwe samenwerking met de biologie, en daarmee de natuur, de chemie behoefte drastisch kan verlagen zonder de bedrijfseconomische realiteit uit het oog te verliezen. Joyce legt aan ons uit dat het succes deels te danken is aan de missie gedreven ondernemerschap van de familie om het bedrijf op koers te houden. Centraal hierin staat: persoonlijk leiderschap; visie; lef; plezier; transparantie; de verbinding opzoeken; doorzettingsvermogen en realisme. Zonder deze kenmerken is het ontzettend lastig onderliggende patronen te herkennen en misschien wel te doorbreken om naar de stip op de horizon toe te gaan. Innoveren is voor haar dan ook het gevolg van de gedrevenheid om maatschappelijk relevant te blijven. Ze daagt zichzelf en haar team dan ook constant uit over hoe ze het doen en kritisch te blijven in wat ze doen. En inmiddels kan LG Flowers stellen dat ze het eerste insecticide vrije boeket van Nederlandse bodem hebben kunnen produceren.
“Voor mij zijn dingen heel eenvoudig die misschien in de werkelijkheid niet zo eenvoudig zijn.
Daardoor dwing je wel iedereen in je bedrijf er over na te denken”
In een tijdsgeest waarin alles ter revisie staat, laat Joyce zien dat het mogelijk is om als ondernemer een stap terug te nemen. De tijd nemen om opnieuw te leren hoe je met de natuur kan samenwerken. Dat gaat niet zonder slag of stoot, want ze is wel verantwoordelijk voor 12,5 ha dat jaarlijks 93 bloemen levert. Haar kracht is dat ze instaat is om met blanco ogen naar de sierteelt te kijken. Joyce verwondert zich constant over waarom de dingen zijn zoals ze zijn. En in haar woorden: “het helpt ook dat ik zelf veel dingen raar vindt. En ik vind het ook wel gewoon heel erg leuk om te laten zien dat het wel kan”.
Door juist anders te gaan kijken, geeft LG Flowers zichzelf de ruimte voor reflectie over hoe je het onmogelijke mogelijk kan maken. Ze is met haar broer en familie instaat om de oude kennis met de nieuwe inzichten te verbinden. En dat uit zich op heel veel vlakken.
Zo maakte de komst van een jonge ambitieuze teeltman (die de kans zocht om te laten zien dat de natuur meer te bieden heeft) het mogelijk om de generatie kloof te overbruggen naar haar vader. De beide generaties daagde elkaar uit om langer de tijd te nemen en te vertrouwen dat de natuur het zelf kan oplossen. Haar vader leert om meer geduld te hebben alvorens in te grijpen. En de jonge teeltman wordt uitgedaagd dat de stip op de horizon ook een bedrijfseconomische realiteit heeft. En de mix van het oude en nieuwe heeft als resultaat dat men de kas steeds meer als een zelf voorziend ecosysteem zijn gaan zien en inrichten. Voor het eerst in de geschiedenis is LG Flowers 18 maanden insecticide vrij (2025). Er hangen inmiddels een variatie aan andere planten in de kas die bijdragen aan de stabiliteit van het ecosysteem, katten zorgen dat de muizen in toom blijven, goede insecten zijn de nieuwe huisdieren om de plagen zoveel mogelijk in de hand te houden. En deze reis is maar net gestart.
Juist door de verfrissend kijk van Joyce naar de wereld, ontstaat er bij LG Flowers ruimte om na te denken over de toekomst. Het helpt dat ze een systemische en holistische perspectief heeft, dat ze niet gehinderd wordt door de bestaande ingesleten patronen. Joyce legt aan ons uit dat wanneer je het anders wil gaan doen, je dat ook moet voelen en geloven dat het mogelijk is. En samen met je team dat te doen wat goed voelt. Ook als dat betekend dat ze haar collega ondernemers uitdaagt de huidige status quo ter discussie te stellen.
Want in een tijd dat de maatschappij kritischer wordt en begint andere eisen te stellen aan de sierbloem. De burger (en daarmee consument) weet inmiddels niet wat nu wel en niet waar is. Dat betekend dat de ‘License to Operate’ als (Nederlandse) teler ter discussie wordt gesteld. Want tegenwoordig vindt iedereen er wel iets over. Uit het gesprek met Joyce blijkt dat nuance en verbinding zoeken helpt om door het bos de bomen weer te zien. Want dan pas realiseer je pas hoezeer oorzaak en gevolg veel meer met elkaar samenhangen dan je vermoed. Dat denken daagt iedereen uit om terug te gaan naar de kern van waarom doe je wat je doet. En zelf de toekomst in eigen hand te nemen.
Ga er goed voor zitten en laat je inspireren wat er gebeurt als je gelooft dat het wel kan.
👉 Fijn dat je dit gesprek op Nieuw Voer komt lezen en luisteren.
👉 Wil je ook bijdragen aan het succes van Nieuw Voer?
Kan je wat geld missen, maandelijks of eenmalig?
Mijn collectezak vindt hieronder met de betaallinks.
💲 collectezak 👉https://betaalverzoek.knab.nl/DBkh22gLi_lVSl-H
🌻 
👉Nieuw Voer: [https://nieuwvoer.nl/jouw-bijdrage-aan-meer-nieuw-voer/]
🌻 
👉 Petjeaf: (als je een factuur wenst) [https://petjeaf.com/nieuwvoer]
Maandelijks of eenmalig, met het bedrag wat het je waard is, wat als dat je ding is.
Als voorbeeld, een luisteraar doneerde €19,95 omdat dit de prijs was geweest van een goed boek over dat onderwerp.
Wat je ook kiest, hartelijk dank alvast voor je steun en veel lees / luister plezier.
De Gerbera teelt
LG Flower doet de veredeling, opkweken, telen en verkoop van de bloemen en boeketten. Ze leveren direct aan de zowel de retail alsook aan bloemisten. Met als voordeel dat ze inmiddels jaarrond bloemen kunnen telen dankzij de introductie van de LED verlichting. De uitdaging hierin is dat deze Gerbera een kapitaal intensief gewas is, wat druk zet op de manier van telen en het bijbehorende verdienmodel. Joyce legt uit dat de gerbera best wel op een mens lijkt met een duidelijk dag en nacht ritme. De plant verblijft 3 tot 4 jaar in de kas. En dat heeft consequenties: “dus als je ondergrond niet goed is dan gaat het ook hard van je af.”
De plant Gerbera is best kieskeurig in wat ze nodig heeft en hoe ze verpakt kan worden. Dat maakt dat de bloem in een korte tijd bij de consument moet liggen, wil het zijn sierwaarde behouden. Waardoor dicht bij de eind klant zitten en een korte keten belangrijk is als Gerbera Teler. Wat betreft de boekketen, deze worden tegenwoordig steeds vaker in Polen geschikt, voordat deze vervolgens weer terug naar Nederland en Duitsland gaan om verkocht te worden aan de consument.
Durven te wachten is onderdeel van weerbare planten telen samen met de natuur
De komst van een jonge ambitieuze teeltman heeft de natuurlijk teelt in een stroomversnelling gebracht. LG Flowers bood een omgeving waar hij zijn gedrevenheid kon uiten om te laten zien dat het mogelijk is om naar een groene kas en een groene plant te gaan. Want de sierteeltsector met al zijn chemie vond hij verschrikkelijk. In de woorden van Joyce: “En ja, dan heb je natuurlijk eigenlijk iemand wel heel goed begrijpt dat we gewoon bloemen moeten telen omdat er anders geen omzet is en dat we dan al die spielerei ook niet kunnen doen.” En dan zie je de glistering in de ogen van Joyce dat deze gezonde spanning plezier geeft om scherp aan de wind te varen om het wel te doen.
Joyce geeft aan dat ze door de invloed van hun teeltman veel meer hun kas als ecosysteem zijn gaan zien. “Want chemie gebruiken, doe je alleen als een soort antibioticakuur of een nou ja, noem het een zware Prednison kuur wanneer het noodzakelijk is” Dus ze zijn zich vragen stellen zoals: “Hoe ga je dan met die plant en het klimaat om? Dus wat hebben we dan te doen als teler? Ja, dan is het aan ons om de plant het beste te geven.”
Inmiddels is dit de standaard
-> Gaas voor de ramen, om binnen en buiten goed gescheiden te houden van insecten die binnen het evenwicht kunnen verstoren. “Want wij zitten natuurlijk in een pool van kassen.”
-> Een drietal planten worden toegevoegd aan de teelt die gaan bijdragen aan een stabiel evenwicht in de kas. Proefondervindelijk wordt gekeken of deze het beste in de lucht kunnen hangen of tussen de gerbera’s tot hun recht komen.
-> Met sensoren plus wordt gekeken wat de invloed is van de verschillende interventie op het natuurlijke evenwicht
-> Onze poezen houden muizen populatie in bedwang
-> En we houden insecten die de plagen in bedwang houden
Uitdagingen
-> De lastpak mineervlieg steekt iedere september weer de kop op en veroorzaakt veel derving. Afgelopen jaar is Joyce met haar team gaan achterhalen wat de mogelijke onderliggende oorzaak dat deze vlieg tot last is. In de woorden van Joyce: “Of het ons volgend jaar september (2026) wel lukt? Ja, ik ben daar heel open over.”
-> De wortelschimmel Fusarium weet zich ook steeds te profileren en de planten te laten afsterven. Ook daar is Joyce met haar team aan het achterhalen wat de plant nu mist om deze schimmel in toom te houden.
-> Het is veel groter systeem waar je dan naar kijkt. Door het gebruik van fusten uit de pool van FloraHolland stellen zichzelf de vraag in hoeverre deze al besmet zijn met microbiologie en chemie. “Ja, want mijn bloemen zijn is insecticide vrij. Maar ze komen in een fust terecht en er zitten misschien sporen op en hupsakee, mijn bloemen zijn al besmet”
-> We gaan straks van 700 bloemen per vierkante meter naar 900 vierkante meter wat nodig is voor ons verdienmodel.
“het fout gaan heeft consequenties voor heel veel dingen en dus ook voor het ingrijpen daarop.”
-> Het beeld van een kas als unieke biotoop met een biodiversiteit die past bij het geteelde gewas, blijkt dichterbij dan we denken. Het is een ontdekkingstocht om de juiste balans te vinden tussen het klimaat, het gewas en de ondersteunende biodiversiteit, net zoals de plant dat in zijn natuurlijke habitat heeft. Het vinden van een juiste evenwichtig binnenklimaat is deels dan ook het achterhalen van de condities van het natuurlijke klimaat waar de bloem vandaan komt. Met verbeelding en logische nadenken neem je een stap terug om de essentie bloot te leggen. En met doorzettingsvermogen ook de tijd nemen om van je fouten te leren, zodat stap voor stap te begrijpen hoe je het systeem opbouwt in je kas?
Stel dat als er iets bestaat als plantenwelzijn, net zoals we dat hebben voor dierenwelzijn. Wat betekend dat over je eigen maatschappelijke relevantie en de rol van de plant daarin. Het een kan niet zonder de andere. Wie weet dat er over een aantal jaren het woord Plantwelzijn een begrip is geworden?
AI helpt met snellere detectie van ziektes en plagen
En de mix tussen het oude en nieuwe is ook terug te vinden in de adaptatie van camera herkenning en AI. Inmiddels kan hun sensor de ziektes en plagen herkennen en weten ze precies waar die bloemen in de kas vandaan komen. In de woorden van Joyce: ” En het blijkt nu ook wel dat dat we schimmel sporen zien met die camera’s die een menselijk oog nooit heeft kunnen zien.”. En Joyce geeft aan dat het dan de uitdaging is om te achterhalen wat de achterliggende reden is dat die plaag nu specifiek op een bepaalde plek tot uiting komt.
Maatschappelijke relevantie
Door ervaring elders op te doen, zag haar broer dat er in Amerika geheel anders naar het eigenaarschap van de bloem wordt gekeken. Joyce: “in Amerika blijft je eigenaar van je product totdat het ergens is. En in Nederland hebben we de veiling en die lost het op. Er is best wel rare kloof ontstaan met ook van wat vindt men dan van mijn product?”
Dat is onder andere aanleiding geweest voor LG Flowers om het verdienmodel te gaan draaien. Door juist de consument centraal te stellen, ging LG Flower vragen stellen over wat consumenten beweegt en deze actief op te zoeken. Joyce: ” Het voelde wel alsof je met je blote billen bloot ging. Zeven dagen lang ongezouten opmerkingen over jouw product.” Dat daagde haar uit om te reflecteren over waar past LG Flower dan nog nu en straks in de toekomst.
Deze eindklantgerichte aanpakt maakt dat LG Flowers de vertaalslag kan maken door middel van hun eigen veredeling en naar welke innovatie die noodzakelijk is. Want in de woorden van Joyce: “Echter er hangt daar een verdiencapaciteit aan en de rentabiliteit ‘s vraagstuk. Gaan mijn klanten het betalen? Dat is soms nee, soms ja en daarin moet je voor jezelf afvragen hoe ver je wil gaan”. En dat brengt een zoektocht en balanceer act op gang om de juiste partijen aan je te binden die met je mee op reis willen gaan en durven te zeggen “oké dit gaan we doen”. Joyce legt uit dat het hierin een aantal aspecten belangrijk zijn: “in eerste instantie doe je pilot voor jezelf. Wij zijn ook wel zo als we dit gaan roepen, dan moet het kloppen. En wil je niet dat de boel na vier, vijf weken in elkaar stort.”
Door de steeds toenemende schaalvergroting wordt je als teler ook geconfronteerd met een ander existentieel vraagstuk. Joyce geeft aan dat dit je uitdaagt na te denken over aspecten zoals: Wil je overgekocht worden? Ga je voorwaarts integreren? of zoek je een ander partij op die achterwaarts integreert?
De kunst van de juiste vragen stellen door systemisch denken, (persoonlijk) leiderschap, innoveren en gewoon doen
Door de tomeloze nieuwsgierigheid en onbevangenheid, doorziet ze hoe oorzaak en gevolg met elkaar samenhangen. “Ik ben zelf ook veel meer van het holistische. Gewoon 360 graden om een plant heen te kijken, zowel bij een mens als bij een plant. Dus alles moet kloppen zeg maar.”
Joyce beschrijft waarom het relevant is om de diepere vragen over jezelf, je bedrijf en je omgeving te stellen. “Want uiteindelijk gaat het over een ecosysteem.” Het gaat over hoe je met je klant omgaat? Hoe ga je mensen om? Hoe ga je met je planten om? Voor mij is het heel logisch dat je het totaalpakket kijkt. Dat je behandeld wilt worden zoals jij zelf behandeld wil worden. Met wie doe ik zaken en wat beweegt hun? Wat is hun opdracht? Als je zo in de wedstrijd zit, dan weet je ook wat je zelf hebt te doen. Dat doe je eigenlijk met de planten ook. Voor mij zijn een hele boel dingen heel logisch. Alleen in de traditionele keten waar wij zitten is dat niet logisch.”
Joyce legt realistisch uit dat je als ondernemer op 80 procent wat er gebeurt geen invloed hebt. En daar waar je wel invloed over, datgene is hoe je hier als ondernemer mee omgaat. En ze ziet de transitie op dezelfde maner. “Op de transitie anzich heb ik geen invloed. Wel heb ik invloed op hoe wij daarmee omgaan, hoe wij bekend willen staan, hoe wij ons willen inzetten in die transitie, hoe ver wil je daarin gaan? Wat voor mensen neem je daarbij aan binnen je bedrijf die je bedrijf verder kan maken? Je investeert in dingen waar andere mensen het niet van inzien. En dan wordt duidelijk dat het als ondernemer belangrijk is op jezelf te vertrouwen en te geloven dat dingen wel kunnen.
“Het vraagt om lef en investeringen en dat is ook wel zo. Je moet ook wel dan de investering kunnen dragen en daar hoort natuurlijk ook een bepaalde lange termijn visie bij.”
Verandering omarmen of het bij oude laten
Joyce laat zien dat ondanks dat veranderen en anders doen lef en doorzettingsvermogen vraagt, het wel mogelijk is. In de woorden van Joyce:” ik stop liever het geld en energie in kansen dan het oude in stand te houden”. En de stap om het te gaan doen vraagt best wel veel van de persoon en zijn onderneming. Joyce geeft aan dat deze transitie echt bij hun als telers vandaan moet komen. En geeft aan dat ze met verbazing kijkt dat er nog zoveel weerstand is om je aan te passen aan de nieuwe realiteit.
Level playing field nodig in sector
Joyce vindt het dan ook niet meer dan logisch dat het tijd wordt voor een level playing field. Het blijkt namelijk dat de chemische regels voor de Nederlandse bloemen veel strenger zijn dan door de geïmporteerd bloemen. Het zou fijn zijn als de wet en regelgeving gelijkgetrokken wordt zodat de andere landen ook op een andere manier moeten gaan kijken naar hun eigen chemisch beleid. En dan blijkt dus weer dat de nuance in de chemische perceptie nodig is om het geheel te kunnen begrijpen.
Veranderen
Uit haar veranderervaring om maatschappelijk relevant te zijn, heeft Joyce aan aantal adviezen:
1_ Wil je het als ondernemer of kweker deze transitie aangaan? “ik denk dat dat het aller belangrijkste vraag is in deze transitie. Want als je het wil is het niet ingewikkeld. Maar als je het niet wil, dan wordt het heel ingewikkeld. En met het niet willen is niks mis mee. Niet iedereen is bestemd voor een transitie. Je mag volgen. Ga alleen dan niet in de weg staan, want dan wordt het wel vervelend zeg maar.”
2_ Ga uitproberen met een bedrijfskundige blik. En stel je daarbij vragen als : “Kunnen we deze derving bijvoorbeeld met onze spielerei handelen of niet. Want ik denk dat we in de afgelopen jaar ook wel eens kunnen door konden doorslaan in dingen uitproberen.”
3_ Reëel zijn dat de telers die niet veranderen hun bloemen vele maken goedkoper kunnen aanbieden. En we moeten deze transitie wel overleven. Dus je wordt uitgedaagd keuzes te maken over wat je nu kan en wil betalen en waar je wilt spelen.”
Reflectie: Nieuw verdienmodellen – bloem als sier en als voedsel
Het gesprek met Joyce heeft mij uitgedaagd om de bloem als veel meer te zien dan alleen de sierwaarde van de bloem. Zelf heeft ze een onderzoek gedaan naar de toepasnaarheid van de kleurstoffen van Gerbera’s als experiment om het verdienmodel te verbreden. Als je dat groter trekt, dan kan je denken dat wanneer de chemievrij geteeld wordt, je kan kiezen of je je boeket gaat eten of als sier gebruikt. En wie weet kan zelfs de bloem, blad en stengel voor meer dan de siertoepassing gebruiken. Denk daarbij aan voedsel, inhoudsstoffen zoals pigmenten en compostering. Dan wordt de bloem weer de bloem die het ooit was, als een onderdeel van de natuurlijke kringloop. En behoort het gebruik van de chemie tot het verleden.
Nu je tot hier gekomen wat vindt je van het gesprek?
Heeft het je nieuwe inzichten gebracht?
En ben je bereid de podcast financieel te ondersteunen?
Is het je waard mij maandelijkse te steunen?
Of is een eenmalige donatie meer je ding?– nieuw voer website (zonder registratie en -factuur) – Petjeaf pagina (met registratie +factuur)
Dank je voor je steun!
Nieuw voer is een podcast van Alexander Prinsen waarin hij opzoek gaat naar de transitie in de landbouw. In het dagelijks leven adviseert hij ondernemers anders te kijken naar de realiteit en innovatie met als doel volhoudbare verdienmodellen te realiseren die toekomstbestendig zijn. Meer weten kijk op www.scopematters.com.
Leave a Comment