Samen met onderzoeker Danielle de Nie (oud directeur Wij.land) bespreken we hoe Danielle de landbouwtransitie vorm geeft vanuit Wij.land en haar persoonlijke visie. Met haar bodemkundige achtergrond werkt ze aan vraagstukken die gaan over volhoudbaar landgebruik en het landschap-inpassings-vraagstuk. Samen met de landbouwer werkt ze het verbeteren van het economische handelingsperspectief voor het verbeteren van de lokale ecosystemen binnen de sociale maatschappelijke context. Wij.land geeft praktisch vorm aan het handelingsperspectief voor de betrokken melkveehouders door experimenteer ruimte te scheppen en te onderzoeken wat wel en niet werkt binnen de lokale context.
Het sociale aspect van het boerenbedrijf binnen deze transitie is mogelijk wel belangrijker. Danielle is geen beseffen dat het sociale transitie van boerenbedrijven door alle betrokken spelers onvoldoende aandacht krijgt. Net als in het bedrijfsleven vraagt een omschakeling naar een andere bedrijfsvoering heel veel van de ondernemer. Je hebt niet op de een op andere dag een nieuwe visie en bijpassende strategie. Dat vraagt tijd en persoonlijke begeleiding. Met het initiatief “boeren perspectief” wil Danielle daar invulling aan geven zodat boeren ondernemers meer individuele begeleiding krijgen om met vertrouwen het anders te gaan doen.
De landbouw transitie vraagt dus om een lange adem, volhouden en vooral het samendoen, totdat alle lichten op groen gaan en het nieuw normaal als gemeengoed wordt bezien.
——————–———————–———————–———————–———————–
Fijn dat je dit gesprek op Nieuw Voer komt lezen en luisteren. De podcast kent geen betaalmuur, krijgt geen kickbacks van Spotify ed. Mijn vraag aan jouw is of je een betalende luisteraar wilt worden (eenmalig doneren is natuurlijk ook mogelijk). Dan maak je het mij mogelijk meer Nieuw Voer te produceren. Het is vooralsnog iets wat ik erbij doe met alles wat daarbij hoort.
Lid worden kost je €6 per maand of doneer eenmalig wat het je waard is met de links hieronder!
– nieuw voer website (zonder registratie en zonder factuur)
– Petjeaf pagina (met registratie en factuur)
Hartelijk dank alvast voor je steun en veel lees / luister plezier.
———————–———————–———————–———————–———————–
Het werk van Pablo Tittonell heeft haar geïnspireerd hoe agro-ecologische landbouw zowel landschappelijk, maatschappelijk als ook economisch voor de landbouw ondernemer voordelen biedt. En ze besloot in 2014 aan te sluiten bij Commonland (opgericht door Willem Ferwerda) om aan grootschalige “landscape restoration” (regenereren van landschappen) voor de toekomst vorm te geven. En voor Wij.land is Danielle het landschap denken gaan vertalen naar de Nederlandse casus, het veenweide gebied, aan de hand van het 4Return model dat Commonland heeft ontwikkeld.
Met de uitdagingen die het veenweide gebieden [van Alkmaar tot aan Bodegraven] voor de melkveehouders (schapen en koeien) hebben, hoge waterstanden en bodemdaling (bron broeikasgassen voor verlaging grondwater), smalle stroken, veel water met afgelegen percelen, daling zeespiegel, verzilting, broedplaats vogels en de toenemende verstedelijking, is het vinden van een nieuwe landschapsvisie een uitdaging.
Hierbij is het soms handig het oorspronkelijk landschap in ogenschouw te nemen (want vroeger was het vooral een moerasbos (berkenbroek bos), waarbij het veen omhoog gegroeid is. En het gebied is door de tijd heen omgetoverd tot grasland waarbij de productie van melk, wei, boter en kaas een groot aandeel kreeg. Met de (historische) kaas steden zoals Alkmaar en Gouda als bekendste.
Het blijkt dat als je de boekhouding gaat vergelijken van succesvolle intensieve en de extensieve melkveehouders, dat het geen eenvoudig transitie is om van een intensieve bedrijfsvoering over te stappen naar een meer natuur inclusieve bedrijfsvoering. Ondanks dat de extensieve bedrijfsvoering voldoende winstgevend is, is er in Nederland geen (tijdelijk) financieringsvorm beschikbaar die boerenbedrijven voorfinanciert tijdens hun transitie.
En ook de wet- en regelgeving heeft een revisie nodig dat past bij de landbouw transitie die we aan het ondergaan zijn. De politiek heeft nog moeite om tot een coherent nationaal en regionaal landbouwvisie te komen, waardoor boerenbedrijven op dit moment tussen alle regels heen moeten schipperen. Het naoorlogse landbouw beleid drukt nog steeds zijn stempel op het oude landbouw perspectief (en bijbehorende landschapsvisie) en staat de natuur inclusieve landschapsinrichting in de weg.
Vaak beseffen we onvoldoende dat innoveren op boerenbedrijven gedreven wordt door de jaarlijkse cyclussen waardoor de iteratiecyclus in tegenstelling tot technologie veel langer zijn. Veranderen gaat dus veel langzamer en met dus kleine stapjes, wat buitenstaanders en ambtenaren zich onvoldoende lijken te beseffen. Mogelijk ligt de oplossing in het creëren van een veilige tussenruimte voor ambtenaren om uit de waan van de dag te stappen en gezamenlijk jaarlijks evalueren over wat beoogd was en wat het resultaat is. Met een dergelijk jaarlijkse evaluatie cyclus met alle betrokkenen kan helpen om ruimte te bieden aan een regelluwte omgeving, zodat iedereen zich veilig kan voelen om te experimenteren, te itereren en te leren. En toe te werken naar de vlek op de horizon met regels die passen bij de nieuwe toekomst.
En soms is de oplossing teruggaan naar hoe we het vroeger deden (met meer akkerbouw) gebruikmakend met de kennis van vandaag. Een gemengde bedrijfsvoering is dan zo gek nog niet voor dit bijzondere veenweide landschap.
Meer lezen over Danielle de Nie
Wij.land
Aardpeer
Boer en Landschap
———————–———————–———————–———————–———————–
Nu je tot hier gekomen bent, wat vindt je ervan om maandelijks lid te worden of eenmalig een donatie te doen?– nieuw voer website (zonder registratie en zonder factuur) – Petjeaf pagina (met registratie en factuur)
Dank je voor je steun!
———————–———————–———————–———————–———————–
Nieuw voer is een podcast van Alexander Prinsen waarin hij opzoek gaat naar de transitie in de landbouw. In het dagelijks leven adviseert hij ondernemers anders te kijken naar de realiteit en innovatie met als doel volhoudbare verdienmodellen te realiseren die toekomstbestendig zijn. Meer weten kijk op www.scopematters.com
