NV#13 – Sander Hazewinkel

Een achtbaan van 400 meter algen

Sander Hazewinkel vond een manier om algen te kweken, die efficiënt en ook nog eens duurzaam is. En dat is nou precies waar hij het voor doet. Naast eigen kweek helpt hij met zijn innovatieve buizensysteem wereldwijd bedrijven om algen op de kaart te krijgen en het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan.

Het verlies aan biodiversiteit, de uitputting van natuurlijke hulpbronnen en verwoestijning zijn mondiale problemen die Sander Hazewinkel aan het hart gaan. De mens is zelf het grootste probleem, meent hij. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar onnodige visvangst, met soortenarmoede en een uit balans geraakt systeem als gevolg. Het aanwenden van alternatieve eiwitbronnen zoals algen ziet hij een van de oplossingen.

Algen kweken met zonlicht, CO2 en zout
Met zijn bedrijf LGem kweekt Sander algen. Het zijn kleine waterplantjes die groeien op suiker of via fotosynthese. Bijvoorbeeld de bekendere soorten chlorella en spirulina. Ze zorgen voor zuurstofproductie en liggen aan de basis van de voedselvoorziening op aarde.
Sander gebruikt het principe van fotosynthese voor zijn algenkweek. Hij ‘voert’ de algen bewust geen suiker (want feedstock), maar zonlicht, CO2 en fosfaatnitraat.

Voorbeelden van meer onbekende soorten algen zijn Tetraselmis, Nannochloropsis, Nitzchia, Navicula, Scenedesmus, Crypthecodinium, Chaetoceros, Arthrospira, Tetraselmis chuii en Odontella aurita.

Innovatief buizensysteem voor optimale kweek
Het buizensysteem waarmee Sander algen kweekt is innovatief. De algen worden door een luchtstroom voortbewogen door een soort achtbaan van maar liefst 400 meter lang. Zo wordt stilstaand water en de aangroei van algen aan de wanden voorkomen. Voordeel van deze methode is dat er heel weinig pompenergie nodig is. En dat is relevant, want elke kilowattuur (kWh) kost geld. Op jaarbasis zorgt dat voor een flinke besparing op energiekosten en daarmee een lagere prijs voor de klant.

Externe restproducten als voedingsbodem
Ook bij de inkoop van CO2, dat nodig is voor het kweekproces, wordt rekening gehouden met duurzaamheid. Er wordt ingekocht bij bedrijven die CO2 als restproduct hebben. Doordat het proces van fotosynthese CO2 als input heeft, zuurstof als output en er geen uitwisseling is met de buitenlucht, ontstaat er een ophoping van zuurstof in het buizensysteem. Een luchtstroom die de overmaat aan zuurstof stript en het systeem nieuwe CO2 geeft, zorgt voor een constant klimaat waarin de algen optimaal gedijen.

Algen als vervanger van soja en vismeel
Sander kweekt slechts een klein aantal soorten algen. Dat terwijl er een enorme soortenrijkdom aan algen is met elk hun eigen smaak, geur, bestanddelen en toepassingen. Door de strenge Europese Novel Food Verordening is maar een beperkt aantal soorten eetbare algen verkrijgbaar. Dat is jammer, want de alg heeft potentie. Bijvoorbeeld als vervanger van vismeel als voer voor visetende vissen. Dat zou kunnen zorgen voor een meer duurzame kweek van vis.
Ook als sojasubstituut is de alg een interessante optie. Soja heeft een opbrengst van zo’n 600 kg per hectare. Maar dan is het nog niet geschikt voor menselijke consumptie. Algen daarentegen brengen per hectare maar liefst 25 keer zo veel op. Je kunt het overal verbouwen, zonder dat daar oerwoud voor gekapt moet worden en het product over lange afstand vervoerd moet worden.

Algenkweek nieuwe vorm van landbouw
Sander ziet het kweken van algen als een potentieel nieuwe vorm van duurzame landbouw. Algenkweek is ook mogelijk op plekken die niet geschikt zijn voor reguliere landbouw. Deze kweek vraagt om een plek waar veel licht is en faciliteiten zijn. Je zou denken dat de stad een optie zou kunnen zijn, maar de grondprijs in de stad is hoog. Bovendien zijn er niet veel potentieel geschikte ruimtes zoals oude loodsen en concurreren ze met de woonfunctie. Plekken zoals het Westland zijn ideaal.

Marktontsluiting door productontwikkeling en branding
De alg heeft potentie, maar hoe komt het op het bord van de consument? Sander ziet productontwikkeling als een belangrijke tool voor de marktontsluiting van algen. De sleutel is volgens hem om van algen lekkere en smakelijk uitziende producten te maken met een goede branding. Bijvoorbeeld zoals fabrikant van plantaardige melk Oatly dat heeft gedaan. Maar daar blijft het niet bij. Het gebruik van algen voor humane consumptie is nog maar het begin.